رمَضانَ الَّذى اَنْزَلْتَ فيهِ الْقُرْآنَ هُدىً لِلنّاسِ وَ بَيِّناتٍ مِنَ الْهُدى
رمضان است همان ماهى كه قرآن را در آن فرو فرستادى آن قرآنى كه راهنماى مردم و نشانه هاى روشنى از هدايت
وَالْفُرْقانِ وَ جَعَلْتَ فيهِ لَيْلَةَ الْقَدْرِ وَ جَعَلْتَها خَيْراً مِنْ اَلْفِ شَهْرٍ فَيا
و جدا ساختن (ميان حق و باطل ) است و قراردادى در اين ماه شب قدر را و آن را بهتر از هزار ماه كردى پس اى
ذَالْمَنِّ وَ لا يُمَنُّ عَلَيْكَ مُنَّ عَلَىَّ بِفَكاكِ رَقَبَتى مِنَ النّارِ فيمَنْ تَمُنُّ
منت دارى كه كسى بر تو منت ندارد منت نه بر من به آزاد ساختنم از آتش در ميان آنانكه
عَلَيْهِ وَ اَدْخِلْنِى الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِكَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ
بر آنها منت نهى و داخل بهشتم گردان برحمتت اى مهربانترين مهربانان
شهر رمضان الذی انزل فیه القرآن
(ماه مبارک رمضان، ماه بهار قرآن ، ماه دوری از گناهان، ماه بندگی مبارکتان باد
بشارت و انذار
در احادیث آمده است که در آخر هر روز از روز های ماه مبارک رمضان در وقت افطار ، حق تعالی هزار هزار نفر را از آتش جهنم آزاد می کند ، و چون شب جمعه و روز جمعه می شود در هر ساعتی هزار هزار نفر را از آتش جهنم رها می سازد که هر یک مستحق عذاب الهی باشند ، و در شب و روز آخر ماه رمضان به تعداد آنچه در تمام ماه آزاد کرده است ، آزاد می کند. و از امام صادق (علیه السلام) روایت شده است که : «هر کس در ماه رمضان آمرزیده نشود ، آمرزیده نگردد تا ماه رمضان سال آینده ، مگر که در روز عرفه در عرفات حاضر شود.»
پس ای عزیز :
مبادا که ماه رمضان به پایان رسد وگناهان تو همچنان باقی مانده باشد و در هنگامی که روزه داران مزد های خود را بگیرند ، تو از محرومان و زیانکاران باشی , پس تقرب بجوی به سوی خداوند تبارک و تعالی , با تلاوت کردن قرآن مجید در شبها و روزه های این ماه ، که ماه رمضان ، ماه بهار قرآن ، و بر پاداشتن نماز و به جا آوردن آن در اوقات فضیلت ، و تلاش فراوان در عبادت ، و توبه و کثرت اسنغفار و دعا ، که دعا به هنگام نماز مورد اجابت حق تعالی قرار می گیرد .
و بدان که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرموده اند : «چه بسیار کمند روزه داران و چه بسیارند گرسنگی کشندگان » و به فرمایش امام صادق(علیه السلام) : روزه تنها دست کشیدن از طعام و آشامیدنی نیست ، بلکه برای آن شرطی است که تنها با رعایت آن ، روزه محقق می گردد و آن نگاهبانی معنوی و درونی است …
دعا و اعمال شب اول ماه رمضان
شب اول در آن چند عمل است :
اوّل : آنكه طلب هلال كند و بعضى استهلال اين ماه را واجب دانسته اند
دوم : غسل اول ماه
سوم : زیارت قبر امام حسین علیه السلام
چهارم : زمانی که هلال ماه مبارک رمضان مشاهده شد رو به قبله كند و دستها را به آسمان بلند كند و خطاب كند هلال را و بگويد:
رَبّى وَرَبُّكَ اللّهُ رَبُّ الْعالَمينَ اَللّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَيْنا بِالاْمْنِ
پروردگار من و پروردگار تو خدا پروردگار جهانيان است خدايا اين ماه را بر ما نو كن با امنيت
وَالاِْيمانِ وَالسَّلامَةِ وَالاِْسْلامِ وَالْمُسارَعَةِ اِلى ما تُحِبُّ وَتَرْضى
و ايمان و سلامتى و اسلام و پيشى گرفتن بدانچه تو دوست دارى و خوشنود شوى
اَللّهُمَّ بارِكَ لَنا فى شَهْرِنا هذا وَارْزُقْنا خَيْرَهُ وَعَوْنَهُ وَاصْرِفْ عَنّا
خدايا بركت ده به ما در اين ماه و خير و خوبى و كمك آن را روزى ما كن و بگردان از ما
ضُرَّهُ وَشَرَّهُ وَبَلاَّئَهُ وَفِتْنَتَهُ
زيان اين ماه و شر و بلا و فتنه اش را
پنجم : از مستحبات شب اول ماه مبارک رمضان ، خواندن دعای جوش کبیر است .
ششم : همچنین خواندن دعاهای وارده مخصوصاً دعای چهل وسوم و چهل چهارم صحیفه سجادیه در این شب شفارش شده است .
هفتم : خواند دعاى اللّهُمَّ اِنَّ هذَا الشَّهْرَ الْمُبارَكَ كه در شب آخر ماه شعبان گذشت .
دعاى امام جواد عليه السلام بعد از نماز مغرب
هشتم : بعد از نماز مغرب دستها را بلند كند و بخواند اين دعاء وارده از حضرت جواد عليه السلام را كه در اقبال است :
اَللّهُمَّ يا مَنْ يَمْلِكُ التَّدْبيرَ وَهُوَ عَلى كُلِّشَىْءٍ قَديرٌ يا مَنْ
خدايا اى كه تدبير امور بدست او است و او بر هر چيز قادر است اى كه
يَعْلَمُ خائِنَةَ الاْعْيُنِ وَما تُخْفِى الصُّدُورُ وَتُجِنُّ الضَّميرُ وَهُوَ
مى داند خيانت چشمها را و آنچه را سينه ها پنهان كنند و دلها در خويش مستور دارند و او است
اللَّطيفُ الْخَبيرُ اَللّهُمَّ اجْعَلْنا مِمَّنْ نَوى فَعَمِلَ وَلاتَجْعَلْنا مِمَّنْ شَقِىَ
دقيق آگاه خدايا قرار ده ما را از كسانى كه نيت كنند و بدنبالش عمل كنند و قرارمان مده از كسانى كه بدبخت شده
فَكَسِلَ وَلا مِمَّنْ هُوَ عَلى غَيْرِ عَمَلٍ يَتَّكِلُ اَللّهُمَّ صَحِّحْ اَبْدانَنا مِنَ
و تنبلى كرد و نه از كسانى كه بر غير كار و كوشش اعتماد كنند خدايا سالم گردان بدنهامان را از
الْعِلَلِ وَاَعِنّا عَلى مَا افْتَرَضْتَ عَلَيْنا مِنَ الْعَمَلِ حَتّى يَنْقَضِىَ عَنّا
بيماريها و كمكمان ده بر آنچه واجب كرده اى بر ما از عمل تا بگذرد از ما اين ماه تو در حاليكه
شَهْرُكَ هذا وَقَدْ اَدَّيْنا مَفْرُوضَكَ فيهِ عَلَيْنا اَللّهُمَّ اَعِنّا عَلى صِيامِهِ
آنچه را بر ما واجب فرموده بودى انجام داده باشيم خدايا ما را بر روزه اين ماه كمك ده
وَوَفِّقْنا لِقِيامِهِ وَنَشِّطْنا فيهِ لِلصَّلاةِ وَلا تَحْجُبْنا مِنَ الْقِراَّئَةِ وَسَهِّلْ
و به شب زنده داريش موفقمان دار و براى خواندن نماز در اين ماه نشاطى بما بده و از قرائت قرآن محروممان مدار و آسان
لَنا فيهِ ايتاَّءَ الزَّكوةِ اَللّهُمَّ لا تُسَلِّطْ عَلَيْنا وَصَباً وَلا تَعَباً وَلا سَقَماً
گردان بر ما پرداختن زكوة را خدايا چيره مگردان بر ما خستگى و سستى و نه رنج و نه بيمارى
وَلا عَطَباً اَللّهُمَّ ارْزُقْنا الاِْفْطارَ مِنْ رِزْقِكَ الْحَلالِ اَللّهُمَّ سَهِّلْ لَنا
و نه هلاكت را خدايا روزى ما كن افطار كردن از روزى حلال خدايا سهل كن بر ما
فيهِ ما قَسَمْتَهُ مِنْ رِزْقِكَ وَيَسِّرْ ما قَدَّرْتَهُ مِنْ اَمْرِكَ وَاجْعَلْهُ حَلالاً
در اين ماه آن سهمى را كه از روزيت نصيب ما كرده اى و آسان گردان آنچه را طبق فرمانت مقرر داشته اى و قرارش ده حلال
طَيِّباً نَقِيّاً مِنَ الاْثامِ خالِصاً مِنَ الاْصارِ وَالاْجْرامِ اَللّهُمَّ لا تُطْعِمْنا
و پاك و پاكيزه از گناهان و خالص از معاصى و جنايات خدايا بر ما مخوران
اِلاّ طَيِّباً غَيْرَ خَبيثٍ وَلا حَرامٍ وَاجْعَلْ رِزْقَكَ لَنا حَلالاً لا يَشُوبُهُ
جز خوراكى پاك كه نه پليد باشد و نه حرام و قرار ده روزيت را براى ما حلال كه آلوده به چركى
دَنَسٌ وَلا اَسْقامٌ يا مَنْ عِلْمُهُ بِالسِّرِّ كَعِلْمِهِ باِلاْعْلانِ يا مُتَفَضِّلاً عَلى
و بيماريها نباشد اى كه دانائيش به نهان همانند دانائيش به آشكار است اى كه
عِبادِهِ بِالاِْحْسانِ يا مَنْ هُوَ عَلى كُلِّشَىْءٍ قَديرٌ وَبِكُلِّشَىْءٍ عَليمٌ
بر بندگانش به احسان تفضل فرمود اى كه او بر هر چيز توانا است و به هر چيز دانا
خَبيرٌ اَلْهِمْنا ذِكْرَكَ وَجَنِّبْنا عُسْرَكَ وَاَنِلْنا يُسْرَكَ وَاهْدِنا لِلرَّشادِ
و آگاه است ذكر خود را به ما الهام كن واز دشواريت ما را بركنار دار و به دستورات آسانت برسانمان و به كارهاى صواب راهنمائيمان كن
وَوَفِّقْنا لِلسَّدادِ وَاعْصِمْنا مِنَ الْبَلايا وَصُنّا مِنَ الاْوْزارِ وَالْخَطايا
و به كارهاى محكم و درست موفقمان بدار و از بلاها محفوظمان دار و از گناهان و خطاها نگاهمان دار
يا مَنْ لا يَغْفِرُ عَظيمَ الذُّنُوبِ غَيْرُهُ وَلا يَكْشِفُ السُّوَّءَ اِلاّ هُوَ يا
اى كه نيامرزد گناهان بزرگ را جز او و برطرف نكند بديها را جز او اى
اَرْحَمَ الرّاحِمينَ وَاَكْرَمَ الاْكْرَمينَ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَاَهْلِ بَيْتِهِ
مهربانترين مهربانان و كريمترين كريمان درود فرست بر محمد و خاندان
الطَّيِّبينَ وَاجْعَلْ صِيامَنا مَقْبُولاً وَبِالْبِرِّ وَالتَّقْوى مَوْصُولاً وَكَذلِكَ
پاكش و روزه ما را مقبول درگاهت فرما و به نيكى و پرهيزكارى پيوندش ده و هم چنين
فَاجْعَلْ سَعْيَنا مَشْكُوراً وَقِيامَنا مَبْرُوراً وَقُرْانَنا مَرْفُوعاً وَدُعاَّئَنا
كوشش ما را مورد تقدير و شب زنده داريمان را نيك پذيرفته و قرآن ما را (كه خوانده ايم ) بالا رفته و دعامان را
مَسْمُوعاً وَاهْدِنا لِلْحُسْنى وَجَنِّبْنَا الْعُسْرى وَيَسِّرْنا لِلْيُسْرى وَاَعْلِ
مقرون به اجابت فرما و ما را به كار نيك هدايت فرما و از دشواريها بركنارمان دار و مهيامان بدار براى آسانها
لَنَا الدَّرَجاتِ وَضاعِفْ لَنا الْحَسَناتِ وَاقْبَلْ مِنَّا الصَّوْمَ وَالصَّلاةَ
و درجات ما را بالابر و حسنات ما را دو چندان كن و روزه و نماز ما را بپذير
وَاسْمَعْ مِنَّا الدَّعَواتِ وَاغْفِرْ لَنَا الْخَطيئاتِ وَتَجاوَزْ عَنَّا السَّيِّئاتِ
و دعاهاى ما را بشنو و خطاهاى ما را بيامرز و از گناهان ما درگذر
وَاجْعَلْنا مِنَ الْعامِلينَ الْفائِزينَ وَلا تَجْعَلْنا مِنَ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ
و قرار ده ما را از عمل كنندگان كامياب و قرارمان مده از غضب شدگان و نه از
وَلاَ الضّاَّلّينَ حَتّى يَنْقَضِىَ شَهْرُ رَمَضانَ عَنّا وَقَدْ قَبِلْتَ فيهِ صِيامَنا
گمراهان تا بگذرد از ما ماه رمضان و تو روزه و شب زنده داريمان را پذيرفته باشى
وَقِيامَنا وَزَكَّيْتَ فيهِ اَعْمالَنا وَغَفَرْتَ فيهِ ذُنوبَنا وَاَجْزَلْتَ فيهِ مِنْ
و اعمال ما را پاك و پاكيزه كرده و گناهانمان را آمرزيده باشى و بهره ما را در اين
كُلِّ خَيْرٍ نَصيبَنا فَاِنَّكَ الاِْلهُ الْمُجيبُ وَالرَّبُّ الْقَريبُ وَاَنْتَ بِكُلِّ
ماه از هر خير و نيكى به حد كامل داده باشى كه براستى توئى معبود اجابت كننده و پروردگار نزديك و تو بر هر
شَىْءٍ مُحيطٌ
چيز احاطه دارى
دعاى ماثور از حضرت صادق عَلَيهِ السَّلام
نهم : بخواند در اين شب اين دعاى ماءثور از حضرت صادق عليه السلام را كه در اقبال است :
اَللّهُمَّ رَبَّ شَهْرِ رَمَضانَ مُنَزِّلَ الْقُرْآنِ هذا شَهْرُ رَمَضانَ
خدايا اى پروردگار ماه رمضان و فرو فرستنده قرآن اين ماه رمضان است
الَّذى اَنْزَلْتَ فيهِ الْقُرْآنَ وَاَنْزَلْتَ فيهِ آياتٍ بَيِّناتٍ مِنَ الْهُدى
كه در آن قرآن را نازل فرموده اى و در آن آيه هائى است كه آنها حجتهاى هدايت
وَالْفُرْقانِ اَللّهُمَّ ارْزُقْنا صِيامَهُ وَاَعِنّا عَلى قِيامِهِ اَللّهُمَّ سَلِّمْهُ لَنا
و تميز حق و باطل است خدايا روزه اش را روزى ما گردان و بر شب زنده داريش به ما كمك كن خدايا اين ماه را براى ما سالم
وَسَلِّمْنا فيهِ وَتَسَلَّمْهُ مِنّا فى يُسْرٍ مِنْكَ وَمُعافاةٍ وَاجْعَلْ فيما
بدار و ما را در آن به سلامت دارو آن را در آسانى و تندرستى كاملى از جانب خود از ما
تَقْضى وَتُقَدِّرُ مِنَ الاْمْرِ الْمَحْتُومِ وَفيما تَفْرُقُ مِنَ الاْمْرِ الْحَكيمِ
دريافتش كن و قرار ده در آن قضا و قدر حتمى خود و در آن دستور حكيمانه كه جدا كنى
فى لَيْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضاَّءِ الَّذى لا يُرَدُّ وَلا يُبَدَّلُ اَنْ تَكْتُبَنى مِنْ
در شب قدر از آن قضا و قدر حتمى و مسلّمى كه برگشت ندارد و تغييرپذير نيست كه نام ما را بنويسى در
حُجّاجِ بَيْتِكَ الْحَرامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ الْمَشْكُورِ سَعْيُهُمُ الْمَغْفُورِ
زمره حاجيان خانه محترمت (كعبه ) آنانكه حجشان پذيرفته و سعيشان مورد تقدير
ذُنُوبُهُمُ الْمُكَفَّرِ عَنْهُمْ سَيِّئاتُهُمْ وَاجْعَلْ فيما تَقْضى وَتُقَدِّرُ اَنْ
و گناهانشان آمرزيده و بديهاشان جبران شده است و قرار ده در آنچه مقدر فرمائى كه
تُطيلَ عُمْرى وَتُوَسِّعَ عَلىَّ مِنَ الرِّزْقِ الْحَلالِ
واعمال دیگر که در مفاتیح الجنان ذکر شده
التماس دعا
