آنگاه كه انسان چشم و دل از خارج فرو بسته
|
امام صادق(ع) : «مَعاشِرَ الشیعةِ! کُونوا لَنا زَیْنا وَلا تَکونوا عَلَیْنا شَیْنا، قولوا لِلنّاسِ حُسْنا، واحْفَظوا ألْسِنَتَکُمْ وَکُفُّوها عَنِ الفُضولِ و قَبیحِ القَوْلِ» ای گروه شیعه! زینت ما باشید نه باعث ملامت و سرزنش ما!با مردم نیکو سخن بگویید، و زبانتان را حفظ کنید و آن را از زیاده روی و زشت گویی بازدارید. |
بسم الله الر‌ّحمن الر‌ّحیم
الحمدلله رب‌ّ العالمین
نظری به اندرون خویش داشته باشد خود را حقیقت بوالعجبی مشاهده كند كه افعال و آثار بسیار شگفت‌آوری از آن صادر است. به راستی این چه حقیقتی است كه در میان انواع اربعة موجودات حائز بیشترین و كاملترین كمالات بوده و انواع ثلاثة مادون را برای رسیدن به اهداف خویش به استخدام در آورده است؟! اگر حقیقتِ این سؤال كه اعضاء و جوارح آدمی چگونه بدین استواری و آراستگی، در غایت حكمت و متانت، در منتهای ارتباط و پیوستگی قرار گرفته‌اند، برای فرد ظهور كند، چنان حیرت و دهشتی عارض بر فرد می‌شود كه زبان از وصف آن و قلم از نگاشتن آن ناتوان است. گویا كه اساس خلقت آدم و عالم بر آن است كه انسان در چنین لحظه‌ای فرو رفته و دیده‌ای عقلی به ظاهر و باطن خویش اندازد.
لذا ما نیز در این كراسه بر آن شدیم كه نظری عمیق‌تر بر احوال و افعال انسانی خود افكنده و حقیقت نفسانی خویش را مورد شناخت بیشتر قرار دهیم.
پس گوییم كه در انسان قوای بسیار در كارند كه هر یك را مطابق فعلش در هر زبان نامی نهاده‌اند و به وصفی ستوده‌اند و در كتب علمی فلسفی و طبّی مشرق زمین نوعاً آن نامها و اوصاف به واژه تازی شهرت دارد. در كتب علمی قوای نفسانی انسان را به سه قسم تقسیم نموده‌اند كه عبارتند از: قوای نباتی، قوای حیوانی و قوای انسانی.
کتاب شرح مراتب طهارت استاد صمدی آملی
